Doelen zijn de basis van plannen. Geen goed geformuleerd doel betekent geen goed plan. Doelen stellen is vaak lastig. Maar met de SMART-formule maak jij je doel(en) concreet en haalbaar.
De SMART-formule helpt je om een goed geformuleerde doelstelling op te stellen zodat de kans groter is dat het doel gehaald wordt. SMART staat voor:
Wat gaan we doen? Het doel moet duidelijk en concreet zijn. Het moet een waarneembare actie, gedrag of resultaat zijn die verbonden is aan een kwantitatief gegeven zoals een getal, percentage of bedrag. Om een doel specifiek te maken, stel je de 6 W-vragen:
Hoeveel gaan we doen? De meetbaarheid maakt het geheel overzichtelijk en kan ervoor zorgen dat er een resultaat zichtbaar is. Er moet dus een systeem, methode en procedure zijn om te bepalen in welke mate het doel op een bepaald moment bereikt is.
Is er draagvlak voor wat je doet? Draagvlak is belangrijk, want zonder draagvlak kun je wel iets doen maar dan beklijft het niet. Wanneer je een SMART doel voor jezelf stelt, dan is het voldoende als je het doel zelf accepteert. Wanneer je als leidinggevende een doel voor een groep stelt, dan is het belangrijk dat de medewerkers het doel ondersteunen. Je kunt het draagvlak vergroten door de medewerkers actief te betrekken bij het kiezen en formuleren van de doelstelling.
Is het doel haalbaar? Het plannen van activiteiten moet gebaseerd zijn op de realiteit. Er moet dus voldoende know-how, capaciteit, middelen en bevoegdheden zijn. Niemand heeft er iets aan om iets te plannen dat niet haalbaar is. Maar een te makkelijk doel is ook niet interessant omdat het niet uitdaagt en bevrediging oplevert. Het beste is doelen te stellen die net boven het niveau van de persoon of organisatie liggen.
Wanneer begin je met de activiteit? Wanneer is het klaar? Wanneer is het doel bereikt? Een SMART-doelstelling heeft een duidelijke start- en einddatum. Vooral korte termijn doelen moeten SMART zijn. Bij lange termijn doelen is dat niet altijd mogelijk.