Wanneer we spreken van toptalent, dan moeten we volgens headhunter Ralf Knegtmans van De Vroedt en Thierry, denken aan mensen met een groot vermogen om grenzen te verleggen.. Persoonskenmerken en drijfveren zijn volgens hem in deze nieuwe tijd veel belangrijker. Je kunt dan denken aan zaken als leer- en veranderingsvermogen, weerbaarheid en mentaliteit. Maar hoe ontwikkel je die en wat zijn de kenmerken van een toptalent?
Het hebben van een diploma is belangrijk voor het krijgen van een baan, maar volgens Ralf Knegtmans zijn persoonlijkheid en drijfveren van een kandidaat veel belangrijker: “Ik vind dat er nog teveel geworven wordt op IQ, cv, diploma’s, kennis en ervaring. Ik voorspel dat dit significant gaat veranderen en dat drijfveren en persoonlijkheid in een wereld waar kennis sneller dan ooit veroudert steeds belangrijker worden. Je moet tegenwoordig constant bij- en omscholen omdat de wereld zo snel aan het veranderen is. Voor een bedrijf is het dus belangrijk om te weten of werknemers genoeg leervermogen hebben en nieuwsgierig zijn.” Toch zijn persoonlijkheden en drijfveren moeilijk om in vijf minuten te achterhalen. Maar dat maakt het volgens Knegtmans niet minder relevant: “Het gaat echt om de drie-eenheid ‘kunnen’, ‘willen’ en ‘zijn’. Je krijgt een completer beeld van een kandidaat als je deze drie assen betrekt. Om persoonskenmerken te achterhalen kunnen bedrijven een zogenaamde ‘Big Five Test’ doen en dat is duurder, moeilijker en tijdrovender. Toch zal die uitgebreide screening uitkomst bieden in het wervingsproces, want de kosten van een Mis-Hire zijn vaak 2,5 tot 10 x het jaarsalaris en bij een CEO kan het oplopen tot 30 x het jaarsalaris.”
Volgens Knegtmans is het zaak om al tijdens je studie te beginnen met jezelf te ontwikkelen: “Je moet slim en efficiënt plannen en dingen naast je studie doen die niet alleen geld opleveren maar ook je persoonlijkheidsprofiel helpen vormen. Een bestuursfunctie of een baan in de horeca bijvoorbeeld, daarmee ontwikkel je social skills en je persoonlijkheid. Maak dingen die relevant zijn voor je carrière aantoonbaar: kun je in groepen werken? Kun je mensen overtuigen? Dan maakt dat jou geschikt voor een leidersrol bijvoorbeeld.” Het slimste jongetje van de klas hoeft niet de beste leider te zijn vindt Knegtmans: “Een diploma laat cijfers en resultaten zien, maar niet of iemand een bestuursfunctie of nevenactiviteiten heeft gedaan. Het is een eerste indicatie voor intelligentie en abstractievermogen, maar niet meer dan dat.. Natuurlijk speelt geluk enige rol , maar Toptalenten gaan het nooit zitten afwachten. Zij creëren hun eigen opportunities, nemen initiatief en denken autonoom.”
Per branche en per bedrijfstak verschillen de criteria voor toptalent. Toch zijn er volgens Knegtmans een aantal universele eigenschappen van toptalent te noemen. “Het zijn mensen die in elke fase van hun carrière kunnen presteren en onder elke omstandigheid. Zij hebben een passie, drive, doorzettingsvermogen en worden echt geholpen door hun persoonlijkheid en drijfveren. In elke fase van je leven kun je een toptalent zijn maar per discipline zijn er verschillen. Je kan een toptalent zijn als voetballer of als commissaris. Leeftijd speelt bij de allerbeste geen rol. Toptalent wordt vaak als streberig en elitair gezien maar dat vind ik niet juist. Natuurlijk is toptalent schaars maar het gaat om mensen die echt bevlogen zijn, goed kunnen focussen en een aantal dingen heel goed kunnen.”
Maar waar kun je een toptalent nou echt aan herkennen? Knegtmans: “Het leervermogen, veranderingsbereidheid en een hoge prestatiemotivatie zijn indicatoren dat mensen ver gaan komen. Zij laten zien dat ze intrinsiek gemotiveerd zijn en efficiënter werk kunnen verzetten. Wanneer het eerste doel gehaald is, zijn ze alweer bezig zijn met het volgende doel. Dat heeft niet zozeer te maken met ontevredenheid maar meer met het tegenovergestelde van zelfgenoegzaamheid: het kan altijd beter.” Om heel goed te worden is het belangrijk om veel uren te maken en te trainen met de beste mensen.: “Je moet constant willen leren en goed om kunnen gaan met feedback. Je moet bij voorkeur spelen met mensen die beter zijn dan jij, anders gebeurt er niks. Als je eindeloos met je kleine broertje blijft schaken, word je nooit Garry Gasparov.”
“Als je eindeloos met je kleine broertje blijft schaken, word je nooit Garry Gasparov.”
Het is moeilijk om in het begin van je carrière jezelf te ontwikkelen als toptalent. Maar volgens Knegtmans is het een proces van trial & error. “Je moet ontdekken waar je energie van krijgt en wat je leuk vindt. Zorg ook dat je dat niet in je eentje doet, maar schakel andere mensen in. Dat heet ook wel de Reflective Best Self Methode: vraag tien mensen om je heen waar je goed in bent, waar je energie van krijgt, wat wel of juist niet bij je past en waarom? Waar liggen je ontwikkelpunten en wat is er bijzonder is aan je.” Toch zijn er maar weinig mensen die dit doen. Volgens Knegtmans ligt dat vaak aan de angst om feedback te krijgen: “Mensen zien feedback als kritiek terwijl het echt het grootste cadeau is dat je kunt krijgen.
De mondialisering, digitalisering en groei van bedrijven in tech-wereld, dat gaat jongeren in de kaart spelen volgens Knegtmans: “Zij hebben daar gemiddeld meer kaas van gegeten. De impact van ICT en digitalisering is enorm groot, er zullen veel banen straks niet meer bestaan. Wie die digitalisering niet kan bijbenen, heeft een probleem.” Het advies van Knegtmans is daarom vooral gericht op het ontwikkelen van je persoonlijke eigenschappen. “ Je moet heel goed worden in je vak want de wereldwijde competitie komt eraan. De arbeidsmarkt wordt een mondiale markt. En op die mondiale markt geldt ‘onze’ Calvinistische cultuur niet. Amerikanen bijvoorbeeld die zeggen gewoon waar ze goed in zijn en waarom. Dat moeten wij ook doen. Kijk naar wat er bij je past en naar de algemene elementen die in de wereld gevraagd worden. Kies voor een bedrijf waar je wat kunt leren, waar ze echt goed zijn in hun vak. Zorg dat je in een omgeving komt waar je fouten mag maken en waar je ‘gestretcht’ wordt, waar je leervermogen optimaal wordt gestimuleerd.”